روش درمانی بیوفیدبک چیست؟
بیوفیدبک روشی درمانی جایگزین دارو است که بیمار با کمک آن یاد میگیرد با کنترل عملکردهای بدنش سلامت خود را بازیابد.
آخرین پیشرفتی که در زمینه تکنولوژی ریلکس شدن حاصل شده استفاده از پدیده های متربط با بیوفیدبک Biofeedback می باشد. این روش در سال های پس از دهه ۶۰ میلادی توسط برخی از دانشمندان رشته پزشکی در آمریکا طراحی و عرضه گردید.
در این روش پس از آنکه انسان یا هر موجود زنده دیگری در معرفی یک محرک یا شرایط خاص قرار میگیرد عکس العمل یا فیدبک او که تنش یا ریلکس شدن است از طریق اندازه گیری های زیر مشخص میشوند:
- میزان فعالیت الکتریکی عضلات بدن یا EMG (که میتوان از طریق دستگاه های ساده تر نظیر اوسیلوسکوپ و ولت سنج هم تا حدودی آن انجام داد.)
- میزان مقاومت الکتریکی پوست یا ESR (که میتوان با دستگاهی ساده تر مانند اهم متر هم تا حدودی آن را انجام داد.)
- چگونگی ریتم امواج مغزی یا EEG (مهم ترین قسمت بیوفیدبک)
با بهره گیری از لوازم و دستگاه های الکتریکی و الکترونیکی دقیقی که برای این منظور ساخته شده اند میتوان کمترین میزان تنش در بدن انسان را مشاهده کرد.
مبتلایان به فشار خون، میگرن و حالات هیجانی و اختلالات روان تنی میتوانند از این روش استفاده کنند. حتی افراد سالم و کنجکاو هم می توانند با کمک آن عمیق تر ریلکس شوند.
همچنین ورزشکاران میتوانند قبل از مسابقه از بیوفیدبک برای کاهش اضطراب و افزایش تمرکز خود استفاده کنند.
دستگاه های اندازه گیری بیوفیدبک در حال حاضر برای اندازه گیری فعالیت های امواج مغزی هم به کار میروند. براساس تصمیمات و تفکرات شما و براساس کارهایی که انجام میدهید، مشخصات و ویژگی های این امواج هم تغییر میکنند.
بیوفیدبک به فرد قدرت استفاده از افکار برای کنترل بدن را میدهد و شخص میتواند برای رسیدن به آرامش از آن استفاده کند.
در واقع تکنیک های قدیمی یوگا و مدیتیشن به فرد کمک میکنند تا بتواند به همین هدف دست پیدا کند، به خوبی میتوان تاثیر این تکنیک ها را با دستگاه های بیوفیدبک اندازه گیری کرد.
طبیعتا کیفیت اثرگذاری استفاده از بیوفیدبک به صورت خود درمانگر در هر شخصی متفاوت است.
در بیوفیدبک مشاهده واکنشهای روانی و جسمی باعث می شود فرد بر خود کنترل پیدا کند. این موضوع با کمک شخص درمانگر که آموزشهای لازم را دیده باشد، میتواند سریعتر هم بشود.
(برای نوشتن این مطلب از کتاب طریقت آلفا، ترجمه دکترجمالیان، استفاده شده است.)